Zonder inzicht, geen doorbraak
Ik analyseerde een tijdje geleden het videoverhoor van een verdachte in een moordzaak. De twee inspecteurs die de man verhoorden, waren ervan overtuigd dat hij zijn echtgenote had vermoord — ik deelde hun mening. Ze confronteerden de verdachte met de hiaten en tegenstrijdigheden in zijn relaas en wezen hem nadrukkelijk op de elementen die hij doelbewust had achtergehouden. Je zag de verdachte vechten tegen iets dat vanbinnen al aan het scheuren was. Het leek erop dat hij ieder moment zou breken en zou bekennen.
Maar dat gebeurde niet.
De verdachte gaf ruiterlijk toe dat er veel tegen hem sprak en dat hij had gelogen, maar hield vast aan zijn onschuld: “Ik kan niets toegeven dat ik niet heb gedaan.”
Na uren van ondervraging zuchtte een inspecteur: “Tijd voor een sigaret.”
De speurders gaven op.
Zoveel onderzoek, zoveel druk — en toch geen resultaat. Wat ontbrak, was begrip van het waarom. Ze wisten niet wat er zich tussen man en vrouw had afgespeeld, wat hem dreef of deed ontploffen. Ze hadden geen zicht op zijn motief.
En wie het motief niet begrijpt, krijgt de waarheid vaak niet op tafel.
Dat inzicht geldt niet alleen voor moordonderzoeken. Ook in bedrijven ontstaan conflicten en crisissen, zonder dat iemand nog begrijpt waarom het vastzit. Zolang de echte drijfveren, emoties en frustraties onzichtbaar blijven, kun je blijven praten, reorganiseren of coachen — zonder iets op te lossen.
Een team dat niet begrepen wordt, kan niet hersteld worden.
Taalanalyse in bedrijven
Wat ik in verhoren zie, zie ik ook in teams: mensen zeggen niet wat er écht speelt. Ze verpakken hun frustratie, minimaliseren hun vermoeidheid, of vermijden het echte gesprek. Ondertussen verliest een organisatie energie, motivatie en richting.
Met taalanalyse breng ik dat aan het licht. Op basis van korte, gesproken en geschreven teksten van medewerkers zie ik wat prioriteit heeft, waar vertrouwen wankelt en waar samenwerking stokt. Geen vragenlijsten, geen tests, enkel taal, zoals mensen die echt gebruiken.
Die inzichten vormen de kern van wat ik ‘teamdiagnose’ noem: een scherpe, objectieve lezing van wat er onder de oppervlakte leeft. Zo geef ik leidinggevenden iets wat zelden beschikbaar is: inzicht en helderheid. Pas dan kun je gericht ingrijpen. Niet door symptomen te bestrijden, maar door het probleem bij de kern aan te pakken.
Ik gebruik dezelfde analysetechniek die ik toepas in cold case-onderzoeken, met één doel: organisaties helpen begrijpen wat er werkelijk speelt, zodat herstel, samenwerking en focus opnieuw mogelijk worden.